Wereldwijde boycotcampagnes treffen grote merken vanwege banden met Israël tijdens Gaza-oorlog

Een groeiende internationale boycotbeweging heeft een aanzienlijke impact op multinationals met vermeende banden met Israël, terwijl de wereldwijde verontwaardiging over de oorlog in Gaza aanhoudt. Van fastfoodgiganten tot wereldwijde kleding- en drankmerken, bedrijven melden dalende verkopen en reputatieschade, met name in landen met een moslimmeerderheid.

Deze economische terugslag neemt toe na een rapport van de onafhankelijke internationale onderzoekscommissie van de Verenigde Naties, waarin werd geconcludeerd dat Israël genocide pleegt in Gaza. In de afgelopen twee jaar zijn meer dan 67.000 Palestijnen, voornamelijk vrouwen en kinderen, gedood, bijna 170.000 gewond geraakt en meer dan 450 mensen gestorven door hongersnood veroorzaakt door een blokkade van essentiële goederen.

Multinationale voedselketens kampen met sterke terugval
Restaurantketens zoals McDonald's, Starbucks, Burger King, KFC en Pizza Hut zijn het middelpunt geworden van boycotcampagnes, waarbij activisten hun vermeende steun aan Israël of donaties aan gerelateerde doelen aanvoeren.

McDonald's zag zijn wereldwijde omzet met 0,1% dalen in 2024 en met 1% in het eerste kwartaal van 2025. Dit is de eerste kwartaaldaling van het merk in bijna vier jaar. Het bedrijf erkende dat de oorlog in Gaza de prestaties in verschillende buitenlandse markten aanzienlijk had beïnvloed.

Starbucks, ook een hardnekkig doelwit van boycotcampagnes, rapporteerde in 2025 drie opeenvolgende kwartalen van dalende omzet. De wereldwijde omzet daalde met 2% in het derde kwartaal, wat leidde tot plannen om tientallen winkels te sluiten en personeel te ontslaan. In Maleisië daalde de omzet van Starbucks met 36% op jaarbasis.

Domino's Pizza Enterprises, gevestigd in Australië, rapporteerde zijn eerste jaarlijkse verlies in decennia na sluitingen in Azië als gevolg van boycots. Het bedrijf leed een verlies van AU$ 3,7 miljoen in het fiscale jaar dat eindigde in juni 2025, vergeleken met een winst van AU$ 96 miljoen het jaar ervoor.

Americana Group, de exploitant van Amerikaanse voedingsmerken in het Midden-Oosten, rapporteerde eveneens een nettowinstdaling van 38,8% voor 2024, naast een omzetdaling van 9%. Het bedrijf noemde geopolitieke instabiliteit en een verminderde consumentenvraag als reden.

Drankgiganten en consumptiegoederen onder druk
Frisdrankleiders Coca-Cola en PepsiCo zijn hard getroffen, met dalende inkomsten als gevolg van boycots en een veranderend consumentenvertrouwen.

De wereldwijde omzet van Coca-Cola daalde met 1% in het tweede kwartaal van 2025, inclusief een daling van 5% in Turkije, waar het marktaandeel daalde van 59% naar 54%. De omzet in de regio Azië-Pacific daalde ook met 3%, en in India met 5%.

PepsiCo rapporteerde een omzetdaling van 0,3% in de eerste helft van 2025.

Unilever zag zijn omzet in het tweede kwartaal met 3,2% krimpen na een controverse rond het merk Ben & Jerry's in Israël. Nestlé, dat een meerderheidsbelang heeft in de Israëlische voedingsmiddelenfabrikant Osem, zag in de eerste helft van 2025 een omzetdaling van 1,8% en een daling van de nettowinst van 10,3%.

Retailmerken lijden onder de negatieve consumentenreactie
Ook retail- en kledingmerken zijn meegesleurd in de boycotbeweging.

Nike rapporteerde een dramatische omzetdaling van 12% in het tweede kwartaal van 2025, waarbij de nettowinst met 86% daalde tot $ 211 miljoen. Het bedrijf zag ook een daling van de jaarlijkse nettowinst met 44% op jaarbasis. De omzet daalde met 10% in de regio Europa-Midden-Oosten-Afrika en de directe verkoop van Nike kelderde met 20%.

Puma kampte wereldwijd met een omzetdaling van 2%, met een daling van 3,1% in de EMEA-regio. Het bedrijf beëindigde eind 2024 zijn sponsorschap van de Israëlische voetbalbond na langdurige druk van activisten.

Inditex, het moederbedrijf van Zara, zag de omzet met 2% dalen in Azië en andere wereldmarkten en met 3,8% in Noord- en Zuid-Amerika. De oproepen tot een boycot van Zara namen toe nadat het eerder dit jaar zijn grootste winkel nabij Tel Aviv opende.

Grote investeerders desinvesteren vanwege ethische bezwaren
Institutionele beleggers verbreken ook de banden met bedrijven die banden hebben met Israël. In augustus 2025 desinvesteerde Norges Bank Investment Management, dat het Noorse staatsinvesteringsfonds van $ 2 biljoen beheert, uit vijf Israëlische banken en het Amerikaanse Caterpillar vanwege het risico bij te dragen aan mensenrechtenschendingen.

Eerder had het fonds zich teruggetrokken uit 17 Israëlische bedrijven met een totale waarde van $ 143,3 miljoen.

Deze week kondigde ABP, het grootste Nederlandse openbare pensioenfonds en het op vier na grootste ter wereld, aan dat het zijn volledige belang in Caterpillar, voorheen gewaardeerd op € 387 miljoen, had verkocht, verwijzend naar de banden van het bedrijf met het Israëlische leger.

Nu de oorlog in Gaza zijn derde jaar ingaat, klinkt de internationale roep om verantwoording van bedrijven steeds luider. Van consumentenboycots tot desinvesteringen van instellingen: bedrijven die worden gezien als verbonden met de Israëlische belangen, staan ​​onder toenemende controle en worden niet alleen geconfronteerd met reputatierisico's, maar ook met tastbare financiële verliezen. De beweging onderstreept de groeiende invloed van de publieke opinie op de vormgeving van wereldwijde bedrijfsactiviteiten en ethische investeringsbeslissingen.