- 17:00Kamerleden steunen nipt plan voor vervroegde vrijlating uit gevangenissen, ondanks PVV en VVD
- 16:05Marokko versterkt zijn positie in het ondernemerschap: aanzienlijke vooruitgang ondanks uitdagingen
- 15:19Marokko: een enorme minerale rijkdom in het hart van het Afrikaanse continent
- 14:36Verdachte steekpartij Amsterdam had terroristische bedoelingen: rechercheurs
- 12:30Ministerie van Volksgezondheid in Gaza: 1.042 doden sinds Israël de aanvallen hervatte
- 12:01Veiligheidsraad: Onder Frans voorzitterschap presenteert Staffan de Mistura zijn halfjaarlijkse rapport
- 11:32Myanmar: Meer dan 2.700 doden na verwoestende aardbeving
- 11:06De wereld bereidt zich voor op Trumps tarieven, aangezien hij belooft "aardig" te zijn
- 10:14Goud bereikt recordhoogte door angst voor Amerikaanse tarieven
Volg ons op Facebook
Raad van State: disfunctioneren rechtsstaat op de loer
"Disfunctioneren van de rechtsstaat ligt op de loer als de kwetsbare vertrouwensrelaties tussen overheid en burger en tussen burgers onderling niet verbeteren." Daarvoor waarschuwt de Raad van State in zijn jaarverslag. De Raad is de belangrijkste adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en ook de hoogste bestuursrechter.
Vicepresident De Graaf schrijft in het verslag dat je de rechtsstaat niet alleen moet onderhouden en versterken, maar dat die zich ook verder moet ontwikkelen en waar nodig vernieuwen. Hij vindt dat de democratische rechtsstaat wel functioneert, maar tegelijk onder druk staat, "zowel intern als extern door geopolitieke bedreigingen".
Het verslag spreekt van een overheid die wordt overvraagd en mede daardoor fouten maakt. Volgens de Raad van State "loopt de overheid al langere tijd op haar tandvlees". De Graaf onderstreept dat de overheid toegankelijk moet zijn voor burgers en dat de toegang van minder draagkrachtige burgers tot de rechter verzekerd moet zijn.
De Raad doet onder meer aanbevelingen over digitale technologieën, de maatschappelijke functie van de grondwet en een sterkere rechtsstatelijke cultuur.
Toezicht op digitale technologie
Op digitaal gebied zegt De Graaf dat reguleren en toezicht houden wenselijk is, als je AI en andere technologieën verstandig wilt gebruiken. Burgers moeten kennis kunnen nemen van de gegevens die de overheid van hen bewaart of gebruikt en ze moeten die op tijd kunnen corrigeren.
Volgens de Raad moet in een besluit staan of er gebruik wordt gemaakt van algoritmen en hoe daarover informatie kan worden verkregen.
De Raad van State vindt het positief dat er een debat wordt gevoerd over het toetsen van wetten aan de grondwet (nu bestaat er nog een verbod op zulke 'constitutionele toetsing', maar het kabinet wil dat veranderen). Volgens de Raad kan de juridische betekenis van de grondwet hierdoor worden vergroot.
Maar De Graaf benadrukt dat het debat niet moet worden beperkt tot de juridische aspecten van de grondwet, maar dat ook de maatschappelijke functie meer aandacht verdient. Hij wijst daarbij onder meer op de veranderingen op het gebied van klimaat.
'Sterke rechtsstatelijke cultuur'
In het verslag staat verder dat regering en parlement prioriteit moeten geven aan een "sterke, gedragen en uitgedragen rechtsstatelijke cultuur". De Raad vindt dat "institutionele spelers" zorgvuldig en met respect met die cultuur moeten omgaan, maar dat ook burgers er aandacht voor moeten hebben.
De Raad van State onderstreept dat goed burgerschapsonderwijs toekomstige generaties kan leren de rechtsstaat te begrijpen en waarderen.
Reacties (0)