Nieuw Nederlands kabinet haalt de ophaalbrug omhoog, maar is deze wel waterdicht?

Als er al een goed effect zou zijn voor het regeerakkoord van de nieuwe Nederlandse regering, dan zou het het kraken zijn van een ophaalbrug die wordt opgetrokken.

Na decennia waarin Nederland floreerde als een van de meest open, toegankelijke en internationale economieën ter wereld, zeggen de vier rechtse partijen dat het, in hun eigen woorden, tijd is om ‘een nieuwe hoek om te slaan’.

Er zullen extra barrières worden opgeworpen voor nieuwkomers, of het nu vluchtelingen, arbeidsmigranten of internationale studenten zijn. Sommige zullen letterlijk zijn: de regering wil onderzoek doen naar het herstel van grenscontroles en patrouilles en ‘mini-Schengenzones’ creëren.

Anderen zullen van administratieve aard zijn, zoals een limiet op internationale studentenaantallen, of een verdubbeling van de kwalificatieperiode voor een Nederlands paspoort tot tien jaar ingezetenschap.

En binnen die strakkere grenzen moeten Nederlandse boeren en vissers weer de vrijheid hebben om hun  gezonde boerenverstand – het goede oude gezond verstand – uit te oefenen, met minimale inmenging van Europese en internationale regelgeving.

Het nieuwe kabinet wil het aantal beschermde natuurbeschermingszones onder de EU-wetgeving beperken, zodat boeren hun mest weer vrij kunnen verspreiden, een eigen maatregel voor stikstofafzettingen invoeren en afzien van verplichte opkopen voor boeren.

Buitenparlementair kabinet

De grootste uitdaging voor de vier partijen zal erin bestaan ​​de coalitie voor langere tijd bij elkaar te houden. De keuze voor een zogenaamd “buitenparlementair kabinet” waarin geen partijleiders zitting hebben, werd genomen op aandringen van Pieter Omtzigt, leider van Nieuw Sociaal Contract, die op zijn hoede was voor de houding van Geert Wilders ten aanzien van grondwettelijke rechten.

De identiteit van de volgende premier blijft het slechtst bewaarde geheim in Den Haag. De laatste fase van de onderhandelingen zal niet worden geleid door de nieuwe premier, zoals gebruikelijk, maar door een van de bemiddelaars uit de laatste ronde.

Het gebrek aan harmonie tussen de partijen kwam donderdag duidelijk tot uiting tijdens de lancering, waar ze afzonderlijk het podium betraden om hun eigen prioriteiten te benadrukken, en in het document zelf, dat het soort gewelddadige verschuivingen in toon en stijl bevat die zelden buiten het Eurovisie Songfestival te zien zijn. .

Constitutionele waarborgen

Omtzigt lijkt zijn zin te hebben gekregen op het gebied van institutionele hervormingen om beter bestuur te bevorderen, met maatregelen als een constitutioneel hof, een regionaal stemsysteem en krachtige inspecties om overheidsinstanties ter verantwoording te roepen.

Maar sommige constitutionele waarborgen zullen de vastberadenheid van de coalitiepartners op de proef stellen als de gebeurtenissen een koerswijziging vereisen.

Er is met name een clausule die de regering verplicht om extra bezuinigingen door te voeren als zij dreigt de EU-begrotingstekortlimiet van 3% te overschrijden. Dit is precies de maatregel die in 2012 de ineenstorting van het eerste kabinet van Mark Rutte veroorzaakte, toen Wilders na maanden van onderhandelen weigerde een bezuinigingspakket van 17 miljard euro te ondertekenen.

Strenge asielplannen

Het is niet verwonderlijk dat de meest radicale plannen betrekking hebben op immigratie, waarbij de PVV-leider heeft gezworen “de strengste aanpak van asiel ooit” door te voeren.

Wilders was bereid zo ongeveer al het andere op te offeren voor een strenger immigratieregime, inclusief zijn eigen kansen om premier te worden – hoewel critici zullen beweren dat veel van die plannen, zoals de Nexit en het verbod op de Koran, geen enkele kans hadden om wet te worden.

Lopende asielaanvragen zullen worden opgeschort, vluchtelingen zullen het recht verliezen om zich bij hun families te voegen, met uitzondering van kinderen ten laste, en de accommodatiefaciliteiten zullen zo schaars mogelijk zijn.

De regering schrapt ook de zogenaamde ‘verspreidingswet’, bedoeld om de congestie in het asielopvangcentrum in Ter Apel te verminderen door quota op te leggen aan gemeenten.

Juridische uitdagingen

Het is een bittere klap voor de vertrekkende minister van Asiel, Eric van der Burg, die een harde strijd heeft geleverd om de wet door beide kamers van het parlement te laten passeren. Het zal op korte termijn ook vrijwel zeker leiden tot meer overbevolking in Ter Apel, waar de overheid een boete van € 15.000 riskeert voor elke dag dat het centrum de capaciteit overschrijdt.

Wilders zei dat de strenge asielregels een “enorm demotiverend effect” zouden hebben op vluchtelingen die naar Nederland komen, hoewel de ervaring van andere landen, zoals Groot-Brittannië, is dat de impact minimaal is.

Sommige van de meer controversiële maatregelen kunnen met juridische uitdagingen te maken krijgen. Het kabinet wil een crisis in het asielstelsel uitroepen, waardoor het een deel van zijn internationale verplichtingen om vluchtelingen op te vangen kan opschorten.

Van der Burg waarschuwde vorig jaar dat het knelpunt in het Nederlandse systeem werd veroorzaakt door systemische problemen en niet door een internationale noodsituatie, zoals oorlog of overstromingen, en volgens de Europese regels niet als een crisis zou kwalificeren.

Klimaatverandering

Op dezelfde manier hangt de hoop van de regering op het verkrijgen van een opt-out van de Europese Commissie op het gebied van migratiequota al aan een zijden draadje, omdat dit een heronderhandeling van de EU-verdragen door alle 27 lidstaten zou vereisen.

Maar het is niet alleen op asielgebied dat het nieuwe kabinet een harde wending naar rechts betekent. Nederland zal zijn inspanningen op het gebied van klimaatverandering, natuurbehoud en energietransitie temperen en een meer eurosceptische houding aannemen in Brussel, waar het belooft ‘zeer kritisch te zullen zijn over de verdere uitbreiding van de Europese Unie’.

Vanaf 2026 zijn huishoudens niet langer verplicht hun oude ketels te vervangen door hybride warmtepompen, worden de fiscale prikkels om elektrische auto’s te kopen afgezwakt en zullen er alleen nog maar nieuwe windmolenparken op zee worden gebouwd – en dan nog alleen als ze de visserijsector niet ontwrichten.

Het nieuwe kabinet wil in Brussel lobbyen om de pulsvisserij, die in 2021 door de EU werd verboden, terug te brengen. Maar er is weinig goede wil over nadat Nederlandse ambtenaren werden betrapt op het verdraaien van de cijfers om het aantal afgegeven pulsvisvergunningen vóór het verbod te verhogen. in.

Belastingverlagingen

Een groot deel van de bestedingsplannen moet nog worden ingevuld, maar het kabinet heeft €2 miljard aan belastingverlagingen voor middeninkomens beloofd via een extra belastingschijf en vrijwel gratis kinderopvang voor werkende gezinnen.

Ook de energie- en brandstofbelastingen zullen worden verlaagd of bestaande concessies zullen worden uitgebreid. Er zal echter geen verhoging van het minimumloon plaatsvinden en de periode die onder de werkloosheidsverzekering valt, zal waarschijnlijk worden teruggebracht van twee jaar naar achttien maanden.

De linkse oppositie heeft de overeenkomst bekritiseerd, een in wezen neoliberaal programma dat de armsten en meest kwetsbaren slechter af zal achterlaten, ondanks de beloften van Omtzigt om bestaanszekerheid , of een veilige basislevensstandaard, tot een prioriteit te maken.

Ze bekritiseren ook het plan om bedrijfsdirecteuren en grootaandeelhouders een verlaging van de inkomstenbelasting met 2% te geven, terwijl de salarissen van ambtenaren worden bevroren.

“Gebouwd op drijfzand”

Frans Timmermans, leider van de alliantie GL-PvdA, zei dat het “desastreus is voor de werknemers, desastreus voor de overheid en gebouwd op drijfzand.”

Ander beleid dreigt met elkaar in conflict te komen, zoals de belofte om de snelheidslimiet op de snelweg opnieuw te verhogen naar 130 km/u.

De daglimiet van 100 km/uur werd vijf jaar geleden ingevoerd, zodat de bouwsector kon blijven draaien na het besluit van de Raad van State over de uitstoot van stikstofverbindingen. Toch bevatten de plannen nog steeds een toezegging om 100.000 nieuwe woningen per jaar te bouwen.