Marokkaanse astrofysicus ontdekt kleinste maan ooit waargenomen in een baan om Uranus

Maryame El Moutamid, een 41-jarige astrofysicus uit Essaouira die een Amerikaans team leidt, heeft zojuist een nieuwe maan van Uranus ontdekt. ​​Daarmee komt het aantal bekende manen van deze mysterieuze planeet op 29.

Een team astrofysici van het Amerikaanse onderzoekscentrum "Southwest Research Institute" (SwRI), onder leiding van de Marokkaanse wetenschapper Maryame El Moutamid, ontdekte onlangs een klein, tot nu toe onbekend hemellichaam in een baan om Uranus, de zevende planeet in het zonnestelsel.

El Moutamid en haar team van zeven multidisciplinaire wetenschappers ontdekten deze kleine maan, die in een baan om de gigantische ijsplaneet Uranus draait, tijdens een observatieprogramma uitgevoerd met de krachtige James Webb Space Telescope (JWST) van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.

Deze ontdekking, die deze week officieel werd aangekondigd door SwRI, is gedaan door de analyse van een reeks beelden die op 2 februari 2025 met de telescoop van NASA zijn gemaakt. Het brengt het totale aantal bekende satellieten van Uranus op 29.

"Dit is een belangrijke ontdekking voor het begrip van het compacte Uranus-systeem, waar de satellieten zeer dicht bij elkaar staan ​​en zwaartekrachtverstoringen veroorzaken die het systeem op de lange termijn instabiel maken", benadrukte Dr. El Moutamid in een interview met MAP.

Op de lange termijn, legde ze uit, zullen deze satellieten botsen en zwaardere ringen vormen, die zich vervolgens zullen verspreiden en nieuwe satellieten zullen creëren, waardoor een zich herhalende cyclus van ongeveer 50 miljoen jaar ontstaat.

Gevraagd naar haar academische en wetenschappelijke achtergrond, onthulde Maryame El Moutamid dat ze naar Marokkaanse openbare scholen ging voordat ze naar Frankrijk verhuisde, waar ze promoveerde, en naar de Verenigde Staten, waar ze als postdoctoraal onderzoeker werkte aan de prestigieuze Cornell University in New York.

Deze inwoner van Essaouira, die de "kwaliteit" van het Marokkaanse onderwijssysteem prees, moedigde jonge Marokkanen die geïnteresseerd waren in de ruimte aan om "ervoor te gaan, zichzelf nooit te onderschatten en kansen te grijpen om samen te werken met wetenschappers van over de hele wereld."

Terwijl ze de details van haar nieuwe ontdekking beschreef, specificeerde ze dat dit hemellichaam, met een diameter van slechts 10 km, "de kleinste satelliet van Uranus is die tot nu toe is ontdekt."

Het werd gedetecteerd in een reeks van 10 lange belichtingen van 40 minuten, gemaakt met een nabij-infraroodcamera, ontworpen om licht vast te leggen en te detecteren in het nabij-infrarode deel van het elektromagnetische spectrum, net voorbij zichtbaar licht.

Dit gebied ligt ver onder de detectiedrempel van de camera's van Voyager 2, het enige ruimtevaartuig dat tot nu toe Uranus heeft bezocht en in 1986 tot op een afstand van 80.000 km van het wolkenoppervlak naderde.

De sonde verzamelde duizenden beelden en ontdekte ringen en kleine satellieten, waaronder 10 van zijn manen.

Tot de 28 manen van Uranus behoren vijf grote manen – Titania, Oberon, Umbriël, Ariël en Miranda – die tussen 1787 en 1948 werden ontdekt. ​​De manen van Uranus, bekend als de 'literaire manen', zijn vernoemd naar personages uit Shakespeare en de werken van Alexander Pope.

De nieuwe maan bevindt zich aan de rand van de binnenste ringen van Uranus, ongeveer 56.250 km van het middelpunt in het equatoriale vlak van de planeet, tussen de banen van Ophelia en Bianca.

Uranus, gelegen in het buitenste zonnestelsel, wordt ook wel de 'liggende planeet' genoemd. Maryame El Moutamid zegt terecht dat ze ervoor heeft gekozen de maan te bestuderen omdat het een 'slecht begrepen planeet' is met een rotatieas die meer dan 90° schuin staat ten opzichte van het baanvlak, wat de observatie van de ringen en manen vergemakkelijkt.

Deze cyaankleurige planeet heeft een dichte atmosfeer die bestaat uit waterstof, helium en methaan. Wetenschappers geloven dat de grootste manen van Uranus uit gelijke delen waterijs en silicaatgesteente bestaan.

Een andere reden om Uranus te bestuderen is de smalle en nauw begrensde aard van zijn ringen, die een 'herdershond'-mechanisme vereisen om deeltjesverspreiding te voorkomen, betoogde de Marokkaanse wetenschapper, die ervan overtuigd blijft dat haar nieuwe ontdekking de weg zal vrijmaken voor andere.

Maryame El Moutamid zei dat haar doel op de middellange termijn is om een ​​onbemande ruimtemissie rond Saturnus uit te voeren om de ringen en manen te bestuderen, met name die met vloeibare oceanen, om hun geologische formatie en dynamische evolutie te begrijpen.