Honderden terug naar NL bij grenscontroles, 80 asielaanvragen

Uit cijfers van de overheid blijkt dat er sinds de herinvoering van de controles bijna een jaar geleden meer mensen vanuit Duitsland en België over de Nederlandse grens zijn teruggestuurd dan dat Nederland er heeft afgewezen.

In totaal werd in de negen maanden sinds het begin van het regime in december vorig jaar 470 mensen de toegang tot het land ontzegd, terwijl nog eens 230 mensen werden gearresteerd op verdenking van vergrijpen, variërend van mensenhandel en drugshandel tot verkeersovertredingen.

In dezelfde periode werden 690 mensen vanuit Duitsland teruggestuurd naar Nederland en werden 120 mensen aan de Belgische grens afgewezen. Nederland droeg 490 mensen over aan de Duitse autoriteiten en 60 aan België.

Tachtig mensen vroegen asiel aan bij de grensposten, die zijn opgezet om de instroom van vluchtelingen in het kader van het ‘strengste asielregime ooit’, aangekondigd door voormalig asielminister Marjolein Faber van de extreemrechtse partij PVV, terug te dringen.

De cijfers zijn opgenomen in documenten die de Nederlandse overheid bij de Europese Unie heeft ingediend om de verlenging van de grenscontroles tot juni volgend jaar te rechtvaardigen.

Mensen die in grensgemeenten wonen, zeggen dat de controles een verstorend effect hebben gehad, met permanente wachtrijen aan de grenzen. Anne-Marie Fellinger, burgemeester van Montferland in Gelderland, zei dat 158 ​​mensen door de Duitse politie waren teruggestuurd, maar niet waren overgedragen aan de Nederlandse autoriteiten, waardoor ze in haar gemeente gestrand waren.

"Ik vind het zorgelijk dat mensen zonder begeleiding aan de grens worden achtergelaten", vertelde ze aan de Volkskrant . "Iedereen, ongeacht afkomst of status, verdient een humane, veilige en fatsoenlijke behandeling."

Minister van Buitenlandse Zaken David van Weel, die ook verantwoordelijk is voor asiel, vertelde de EU dat er "geen aanwijzingen zijn dat de Nederlandse grenscontroles een significant negatief effect hebben" op grensregio's.

Asielsysteem

Rijkswaterstaat meldt aan de Gelderlander dat alleen al de extra verkeersmaatregelen sinds de start van de controles 8 miljoen euro hebben gekost.

Van Weel voegde eraan toe dat de Nederlandse overheid zich inzet om de “economische, sociale en infrastructurele impact op grensregio’s en hun inwoners” tot een minimum te beperken en samenwerkt met de Duitse en Belgische autoriteiten om de stroom van mensen en goederen op peil te houden.

De uitbreiding van de controles was volgens de minister nodig vanwege de druk op het Nederlandse asielstelsel, ook al daalde het aantal asielzoekers in de eerste acht maanden van 2025 met 37% op jaarbasis.

"Het migratiesysteem in het algemeen en het asielsysteem in Nederland in het bijzonder, zijn nog steeds zwaar overbelast", schreef Van Weel. Hij merkte op dat het aantal mensen dat in asielzoekerscentra woont in de twaalf maanden tot en met september met 7% is gestegen, ondanks het feit dat er minder vluchtelingen arriveerden.

In totaal werden in de negen maanden van 9 december tot en met 8 september 123.320 mensen door de Nederlandse grenspolitie gecontroleerd, van wie twee derde EU-burgers. Bijna 30.000 voertuigen werden aangehouden.

De 470 personen aan wie de toegang werd geweigerd, voldeden niet aan de voorwaarden voor toegang tot Nederland volgens het Schengengrensakkoord. De Nederlandse Marechaussee registreerde daarnaast 75 gevallen van mensenhandel, wat leidde tot 42 arrestaties.

Gedurende de periode van negen maanden werden er ongeveer 5.350 grenswachten ingezet voor de controles, die in totaal minstens 7.830 uur werkten.

Ook Nederland is begonnen met het controleren van passagiers op een aantal inkomende vluchten naar Schiphol vanuit het Schengengebied, aldus Van Weel.

Sinds 28 juli zijn bijna 65.000 mensen aan boord van 500 vluchten gecontroleerd, wat ertoe heeft geleid dat 20 mensen de toegang is geweigerd. Ze kregen te horen dat ze zelf hun vlucht naar huis moesten regelen. Een handvol mensen – minder dan 10 – vroeg asiel aan.