Grensoverschrijdende wateren: overstromingen zetten de betrekkingen tussen Bangladesh en India onder druk te midden van klimaatuitdagingen

De afgelopen weken heeft Bangladesh een golf van anti-India sentimenten gezien na ernstige overstromingen in de noordoostelijke regio's. De zondvloed, die begon op 21 augustus, heeft een verhit debat over grensoverschrijdend waterbeheer tussen de twee landen aangewakkerd, waardoor langdurige spanningen op de voorgrond zijn gekomen.

De interim-regering van Bangladesh, onder leiding van Nobelprijswinnaar en econoom Muhammad Yunus, heeft India ervan beschuldigd water uit een dam in de staat Tripura te hebben geloosd zonder de juiste kennisgeving. Deze beschuldiging heeft geleid tot protesten op universiteitscampussen, waarbij studenten anti-Indiase slogans scandeerden en regeringsvertegenwoordigers krachtige uitspraken deden tegen hun buurman.

Nahid Islam, een studentenvertegenwoordiger in de interim-regering van Bangladesh en hoofd van het ministerie van Informatietechnologie, ging zelfs zo ver dat hij India beschuldigde van "waterterrorisme" in berichten op sociale media. Hij suggereerde dat het betrekken van China bij het Teesta-waterproject de waargenomen onverzettelijkheid van India zou kunnen aanpakken.

De controverse raakt aan een complexe geschiedenis van waterdelingsgeschillen tussen India en Bangladesh, die 54 grensoverschrijdende rivieren delen, waaronder de Ganga (Padma), Teesta en Brahmaputra (Jamuna). De kwestie van de Teesta-waterdeling in het bijzonder is al lang een twistpunt tussen de twee landen.

In reactie op de escalerende situatie heeft het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken (MEA) donderdag een verklaring uitgegeven waarin de beweringen dat de opening van de Dumbur-dam in Tripura de overstromingen heeft veroorzaakt, worden weerlegd. Het MEA legde uit dat ongekende regenval in de stroomgebieden van de Gumti-rivier de primaire oorzaak van de overstromingen was, en benadrukte dat de locatie en het ontwerp van de dam het onwaarschijnlijk maken dat het de enige boosdoener is.

De Indiase Hoge Commissaris voor Bangladesh, Pranay Verma, ontmoette Muhammad Yunus om de situatie te bespreken en mogelijke oplossingen te bespreken. Tijdens deze vergadering stelde Yunus voor om een ​​high-level committee te vormen tussen Bangladesh en India om gezamenlijk overstromingen te beheren, waarbij hij de noodzaak benadrukte van verbeterde bilaterale samenwerking op het gebied van waterbeheer.

Het oplossen van deze geschillen is echter verre van eenvoudig. De erfenis van historische grieven, geïllustreerd door de Farakka Long March van wijlen Maulana Abdul Hamid Khan Bhashani in 1976, blijft de publieke opinie in Bangladesh beïnvloeden. Veel Bengalen eisen nog steeds de ontmanteling van India's Farakka Barrage, waarvan zij vinden dat het hun land berooft van een eerlijk deel van de wateren van de Ganga.

De situatie wordt nog ingewikkelder door de interne Indiase politiek. De minister-president van West-Bengalen, Mamata Banerjee, verzet zich tegen de Teesta-waterdelingsovereenkomst, waarbij ze zich zorgen maakt over waterschaarste in haar staat. Bovendien voegt de afhankelijkheid van de staat Sikkim van hydro-elektrische dammen nog een extra laag complexiteit toe aan de kwestie.

Klimaatverandering verergert deze uitdagingen. De noordoostelijke Indiase regio, die staten omvat die rivieren delen met Bangladesh, ervaart steeds onvoorspelbaardere regenvalpatronen. Meteoroloog Mostafa Kamal merkte op dat de recente overstromingen het gevolg waren van recordregenval die gelijkstaat aan de gemiddelde neerslag van een hele maand, die in slechts drie dagen viel.

Vooruitkijkend suggereren klimaatprojecties een trend naar langere droge periodes onderbroken door intense regenval in noordoostelijk India. Dit veranderende weerpatroon zou kunnen leiden tot frequentere overstromingen en droogtes, wat mogelijk van invloed is op de beschikbaarheid van water in stroomafwaarts Bangladesh.

Nu de 30-jarige termijn van het Indo-Bangladesh Water-Sharing Treaty in 2026 ten einde loopt, staan ​​beide landen onder toenemende druk om deze kwesties aan te pakken. Sommige Bengaalse experts, zoals econoom Anu Muhammad, pleiten ervoor om internationale instanties zoals de United Nations Water Convention in te schakelen om te bemiddelen in de geschillen.

De recente overstromingen hebben de dringende behoefte aan verbeterd grensoverschrijdend waterbeheer en samenwerking tussen India en Bangladesh onderstreept. Aangezien klimaatverandering de weerpatronen en de beschikbaarheid van water blijft veranderen, zal het vinden van duurzame oplossingen voor deze langdurige problemen cruciaal zijn voor het behoud van regionale stabiliteit en het garanderen van gelijke toegang tot waterbronnen voor beide landen.