Afrika in het hart van de wereldwijde concurrentie om strategische mineralen

Afrika wordt een zenuwcentrum in de wereldwijde concurrentiestrijd om strategische mineralen, die essentieel zijn voor de ontwikkeling van energie- en digitale transitietechnologieën. De minerale rijkdom van het continent, met name lithium, kobalt en andere mineralen die nodig zijn voor de productie van batterijen en de sector voor hernieuwbare energie, trekt steeds meer de aandacht van grootmachten.

China, de onbetwiste leider in de wereldwijde toeleveringsketen van deze mineralen, beheert ongeveer 30 van de 50 belangrijkste mineralen. Het beperkt zich niet tot mijnbouw binnen de eigen landsgrenzen, maar importeert grondstoffen van over de hele wereld om deze te verfijnen en te gebruiken voor de productie van elektronische producten en batterijen. Het land heeft onlangs beperkingen opgelegd aan de export van enkele zeldzame mineralen, zoals germanium en gallium, waardoor de dynamiek van de wereldwijde grondstoffenmarkt nog verder is gecompliceerd.

In tegenstelling tot andere mijnbouwgebieden waar de grondstoffen uitgeput raken, beschikt Afrika over bijna een derde van de wereldwijde reserves aan strategische mineralen. Landen als Zuid-Afrika, de grootste producent van mangaan ter wereld, en de Democratische Republiek Congo, goed voor 73% van de wereldwijde kobaltproductie, staan ​​centraal in deze dynamiek. Deze mineralen zijn essentieel voor de productie van batterijen, elektrische voertuigen en schone energietechnologieën. Dit verklaart het toenemende belang van Afrika in de wereldeconomie nu de vraag explosief toeneemt.

Volgens het Internationaal Energieagentschap zal de vraag naar deze mineralen naar verwachting tegen 2040 verdubbelen, vanwege de snelle groei van de elektrische auto-industrie en hernieuwbare energie. Ondanks de rijkdom aan grondstoffen trekt Afrika nog steeds weinig investeringen aan in de exploratie van mineralen. Slechts 15% van de wereldwijde investeringen in deze sector gaat naar Afrika.

Gezien deze situatie beginnen sommige Afrikaanse landen maatregelen te nemen om hun soevereiniteit over hun minerale hulpbronnen te versterken. Landen als Zambia en Marokko werken aan de ontwikkeling van binnenlandse bedrijven en verhogen de toegevoegde waarde van hun mineralen door lokale productie te stimuleren. De ontdekking van enorme lithiumreserves in Mali biedt Afrika bijvoorbeeld de kans om in de nabije toekomst een belangrijke leverancier van dit strategische mineraal te worden.

Terwijl westerse landen hun investeringen in mijnbouw terugschroeven vanwege milieu- en sociale zorgen, concurreren Chinese en Braziliaanse bedrijven om het eigendom van Afrikaanse mijnen. Dit is een bewijs van de groeiende invloed van deze landen op de Afrikaanse mijnbouwsector. Zo heeft het Braziliaanse Vale, inmiddels het vierde grootste mijnbouwbedrijf ter wereld, een opmerkelijke groei doorgemaakt, terwijl China nu ongeveer tien van de vijftig grootste mijnbouwbedrijven ter wereld domineert.

Dit klimaat van internationale concurrentie wordt ook weerspiegeld in investeringen in logistieke infrastructuur. Bedrijven als DP World ontwikkelen havens en transportroutes om de export van Afrikaanse mineralen te vergemakkelijken. De Amerikaanse overheid financiert op haar beurt grote projecten, zoals de modernisering van spoorlijnen in Angola voor het transport van koper en kobalt. Dit illustreert de geopolitieke rivaliteit over wereldwijde toeleveringsketens.

Met zijn enorme minerale hulpbronnen zal Afrika een cruciale rol blijven spelen in de wereldwijde concurrentiestrijd om grondstoffen die nodig zijn voor de energie- en digitale transitie. Ondanks de toenemende inspanningen van sommige landen om hun soevereiniteit te versterken, zal de dominantie van buitenlandse mogendheden, of ze nu Chinees of Westers zijn, een belangrijke factor blijven in de industriële toekomst van het continent.