Wereldwaterdag: Wanneer smeltende gletsjers de mensheid doen beven

Op bergtoppen en in de poolgebieden, waar de kou heerst, schitteren immense kathedralen van ijs. Deze gletsjers zijn echte waterreservoirs en smelten momenteel met een ongekende snelheid, onder invloed van de toenemende opwarming van de aarde.

Het is een bittere constatering: het smelten van deze reuzen verzwakt de wereldwijde waterbalans en brengt miljoenen levens over de hele wereld in gevaar.

Aan de vooravond van Wereldwaterdag, die op 22 maart wordt gevierd, is het tijd voor waakzaamheid. Het thema dat de Verenigde Naties dit jaar hebben gekozen: "Red onze gletsjers", is een ondubbelzinnige oproep tot collectieve actie om deze ijswallen, die essentieel zijn voor het ecologisch evenwicht van de planeet, te behouden.

In het laatste rapport van de VN wordt het grote belang van ijskappen benadrukt. Ze weerkaatsen niet alleen de warmte van de zon en zorgen zo voor een gematigd klimaat, maar ze voorzien het omringende land ook van water en voeden de biodiversiteit door de oceaancirculatie te stimuleren.

De versnelde terugtrekking van deze majestueuze ijsschotsen leidt echter al tot overstromingen, droogtes en een stijgende zeespiegel in verschillende delen van de wereld. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) zal er in 2023 meer dan 600 miljard ton gletsjerwater zijn verdwenen, een record dat in de afgelopen vijftig jaar niet is geëvenaard.

Gezien deze alarmerende constatering dringt de VN aan op dringende maatregelen. Deze maatregelen moeten met name gericht zijn op het drastisch verminderen van de uitstoot van broeikasgassen om de temperatuurstijging onder de 1,5°C te houden, conform het Klimaatakkoord van Parijs.

Als we dit doel niet bereiken, zal het smelten van de gletsjers alleen maar toenemen, met dramatische gevolgen voor ecosystemen en de lokale bevolking.

In Marokko vindt de viering van deze dag een bijzondere navolging na jaren van opeenvolgende droogtes, die verergerd werden door klimaatverandering.

In zijn toespraak ter gelegenheid van de 25e verjaardag van de Troondag benadrukte Zijne Majesteit Koning Mohammed VI dat een van de grootste uitdagingen voor ons land "het waterprobleem is, dat steeds complexer wordt door droogte, de gevolgen van klimaatverandering en de natuurlijke groei van de vraag."

Met dit in gedachten heeft de Vorst het behoud van water aangemerkt als "een nationale verantwoordelijkheid die alle instellingen en alle actoren betreft" en een plicht die "ook geldt voor alle burgers".

Onder koninklijke leiding werden belangrijke projecten gelanceerd om waterschaarste te voorkomen, waaronder de bouw van nieuwe dammen, het overbrengen van water tussen overschot- en tekortbekkens en de bouw van ontziltingsinstallaties. De ambitie van deze nieuwste maatregel is om tegen 2030 1,7 miljard kubieke meter ontzilt water te mobiliseren en daarmee meer dan de helft van de nationale drinkwaterbehoefte te dekken.

In dezelfde geest heeft de overheid het Nationaal Drinkwater- en Irrigatiewaterprogramma (2020-2027) geïmplementeerd. Dit programma is een vooruitstrevend en inclusief waterbeleid dat door middel van projecten en concrete maatregelen de capaciteit van het koninkrijk zal versterken om zich aan te passen aan de schadelijke effecten van klimaatverandering.

Deze projecten richten zich met name op het beheer van de vraag naar water door de efficiëntie van drinkwaternetwerken te verbeteren en door het sluiten van contracten voor grondwaterbeheer om deze netwerken te beschermen.

Het gaat er ook om innovatie en nieuwe technologieën te stimuleren als essentieel onderdeel van de ondersteuning van structurele projecten. Tegelijkertijd wordt er veel nadruk gelegd op het vergroten van het bewustzijn van het publiek over waterschaarste en het belang van het behoud ervan.

Dit nieuwe tijdperk van rationeel beheer van waterbronnen kan immers geen vruchten afwerpen zonder de actieve deelname van alle betrokken partijen, met inbegrip van burgers als sleutelspelers in de transformatie.

“Bij ons thuis begonnen we met het verzamelen van regenwater om de vloer schoon te maken en de toiletten te vullen. “Het is maar een klein gebaar, maar als je het oneindig vaak zou doen, zou de impact buitengewoon zijn”, zegt Leïla, een moeder in Rabat.

Dit is een concreet voorbeeld van individuele initiatieven die, als ze dagelijks worden herhaald, de loop van de gebeurtenissen kunnen veranderen en een welvarende toekomst voor iedereen kunnen creëren, zonder dat dit ten koste gaat van de kostbare watervoorraden.