Hongersnoodverklaring in Gaza legt Israëls minachting voor humanitaire plicht bloot

De verklaring van wijdverbreide hongersnood in Gaza door de Integrated Food Security Phase Classification (IPC) afgelopen vrijdag zou een keerpunt in de oorlog moeten markeren. De IPC, die een nauwgezet overzicht biedt van beschikbare gegevens, wordt beschouwd als de internationale gouden standaard in voedselcrises.

De verklaring van niveau 5 – "catastrofale" honger – in Gaza, die al lang door humanitaire organisaties in andere noodsituaties wordt bekritiseerd vanwege de overdreven voorzichtigheid, is een belangrijk moment. Hongersnood vereist volgens de strenge criteria van de IPC drie cruciale drempels: extreme voedselgebrek, acute ondervoeding en sterfgevallen door hongersnood, die nu allemaal zichtbaar zijn in Gaza.

Een kwart van alle Palestijnen in Gaza lijdt honger – meer dan 500.000 mensen – en naar verwachting zal dat aantal binnen zes weken stijgen tot meer dan 640.000.

Een teken van de grondigheid van het IPC is dat het, ondanks het sterke vermoeden dat er hongersnood heerst in het uiterste noorden van Gaza, daar geen hongersnood heeft uitgeroepen vanwege een tekort aan beschikbare betrouwbare gegevens.

Onvermijdelijk heeft Israël zich schuldig gemaakt aan een aanval door het IPC te beschuldigen van manipulatie door Hamas en te beweren dat het voldoende voedsel levert aan Gaza.

Die leugen wordt echter niet alleen ontkracht door de uitspraak van het IPC, maar ook door de opeenstapeling van alle beschikbare bewijzen die uit Gaza komen. Grote en kleine hulporganisaties – waaronder de klinieken van Artsen zonder Grenzen – hebben hun eigen gegevens verzameld over toenemende niveaus van acute ondervoeding. Palestijnse artsen, journalisten en gewone burgers hebben hun eigen verhalen verteld over dagenlang zonder voedsel, dramatisch gewichtsverlies en uitputting.

De Israëlische reactie was niet humanitair. Woordvoerders en handlangers hebben zich ingespannen om het aantal doden te minimaliseren, door te beweren dat de doden sowieso al aan andere oorzaken stierven.

Door buitenlandse media de toegang tot Gaza te ontzeggen om onafhankelijk te kunnen berichten, heeft Israël in plaats daarvan sympathieke "influencers" op sociale media naar Gaza gestuurd om zijn ontkenningen te versterken: dat het de schuld is van Hamas of de schuld van de VN, waarvan de belangrijkste hulporganisatie voor Palestijnen, UNRWA, Israël een verbod heeft opgelegd om in Israël te opereren.

Zoals hulporganisaties eerder deze maand in een gezamenlijke brief klaagden – waarin ze Israël beschuldigden van het "bewapenen" van hulp – hebben nieuwe Israëlische registratieregels hun vermogen om te opereren belemmerd.

Te midden van de toenemende waarschuwingen van de afgelopen weken en maanden over de precaire voedingssituatie in Gaza, had Israël op elk moment zijn koers kunnen wijzigen om voldoende hulp toe te laten en een geloofwaardig mechanisme te creëren voor de veilige en tijdige distributie ervan. Als militaire bezettingsmacht in 75% van de Gazastrook was het gedurende deze periode wettelijk verplicht volgens het internationaal recht om deze distributie te garanderen.

Zoals de Voedsel- en Landbouworganisatie, Unicef, het Wereldvoedselprogramma en de Wereldgezondheidsorganisatie vrijdag in een gezamenlijke verklaring verklaarden, hebben ze "gezamenlijk en consequent de extreme urgentie benadrukt van een onmiddellijke en grootschalige humanitaire respons, gezien de toenemende hongersnood, de snel toenemende mate van acute ondervoeding en de dalende voedselconsumptie".

De secretaris-generaal van de VN, António Guterres, was ook duidelijk. De hongersnood in Gaza is een "door de mens veroorzaakte ramp, een morele aanklacht en een falen van de mensheid zelf", zei hij, en riep op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren, de vrijlating van alle gijzelaars die nog steeds door Hamas worden vastgehouden en onbelemmerde humanitaire toegang.

"Mensen verhongeren. Kinderen sterven. En degenen die de plicht hebben om te handelen, falen. We kunnen niet toestaan ​​dat deze situatie ongestraft voortduurt."

In plaats van in te stemmen met een staakt-het-vuren en een passende noodhulp toe te staan, dreigt Israël met een grootschalig nieuw offensief, precies op de plek waar de hongersnood zich concentreert: Gaza-Stad. Dit zou opnieuw tot wel 1 miljoen, toch al wanhopige, hongerige en uitgeputte Palestijnen op de vlucht jagen, zonder enig bewijs dat Israël zinvolle voorbereidingen heeft getroffen om zo'n enorme volksverhuizing te ondersteunen.

Zoals David Miliband, voorzitter en algemeen directeur van het International Rescue Committee, zei: "De bevestiging van het IPC dat alle hongersnooddrempels in Gaza-Stad zijn overschreden, is een vernietigende aanklacht tegen het falen om burgers te beschermen en het humanitaire recht te handhaven. De waarschuwingssignalen knipperen al maanden rood. Het IRC en anderen hebben herhaaldelijk opgeroepen tot dringende actie.

"De bevindingen van het IPC moeten een wake-upcall zijn voor de internationale gemeenschap. Zonder onmiddellijke, ongehinderde humanitaire toegang en een staakt-het-vuren zullen meer levens verloren gaan door honger en ziekte. Dit is geen natuurramp, het is een door de mens veroorzaakte catastrofe die zich voor het oog van de wereld afspeelt en volledig te voorkomen is."

De VN-mensenrechtenorganisatie maakte de implicatie duidelijk: de hongersnood was een direct gevolg van Israëls acties. En daarom zou het een oorlogsmisdaad kunnen zijn.