- 09:00Trump benoemt Pam Bondi tot procureur-generaal nadat Matt Gaetz zich heeft teruggetrokken
- 08:30Volker Türk: In een turbulente internationale context zal de Mensenrechtenraad een steeds belangrijkere rol gaan spelen
- 07:45Panama schort de diplomatieke betrekkingen met de zogenaamde “RASD” op
- 17:00Yahoo lanceert een nieuwe berichten-app, aangedreven door kunstmatige intelligentie, om de gebruikerservaring te verbeteren
- 16:30Nederlanders zouden Netanyahu arresteren als hij naar NL zou komen, bevestigt minister
- 16:20De olieprijs stijgt naarmate het conflict in Oekraïne heviger wordt
- 16:00Grote evenementen: een strategische hefboom voor de aantrekkelijkheid van Marokko
- 15:10Het Turkse ‘Akinci’-vliegtuig vormt een ‘kwalitatieve vooruitgang’ in de militaire capaciteiten van Marokko
- 14:35Wi-Fi 8: nieuwe functies zorgen voor een snellere, stabielere internetverbinding
Volg ons op Facebook
Raad van State: disfunctioneren rechtsstaat op de loer
"Disfunctioneren van de rechtsstaat ligt op de loer als de kwetsbare vertrouwensrelaties tussen overheid en burger en tussen burgers onderling niet verbeteren." Daarvoor waarschuwt de Raad van State in zijn jaarverslag. De Raad is de belangrijkste adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en ook de hoogste bestuursrechter.
Vicepresident De Graaf schrijft in het verslag dat je de rechtsstaat niet alleen moet onderhouden en versterken, maar dat die zich ook verder moet ontwikkelen en waar nodig vernieuwen. Hij vindt dat de democratische rechtsstaat wel functioneert, maar tegelijk onder druk staat, "zowel intern als extern door geopolitieke bedreigingen".
Het verslag spreekt van een overheid die wordt overvraagd en mede daardoor fouten maakt. Volgens de Raad van State "loopt de overheid al langere tijd op haar tandvlees". De Graaf onderstreept dat de overheid toegankelijk moet zijn voor burgers en dat de toegang van minder draagkrachtige burgers tot de rechter verzekerd moet zijn.
De Raad doet onder meer aanbevelingen over digitale technologieën, de maatschappelijke functie van de grondwet en een sterkere rechtsstatelijke cultuur.
Toezicht op digitale technologie
Op digitaal gebied zegt De Graaf dat reguleren en toezicht houden wenselijk is, als je AI en andere technologieën verstandig wilt gebruiken. Burgers moeten kennis kunnen nemen van de gegevens die de overheid van hen bewaart of gebruikt en ze moeten die op tijd kunnen corrigeren.
Volgens de Raad moet in een besluit staan of er gebruik wordt gemaakt van algoritmen en hoe daarover informatie kan worden verkregen.
De Raad van State vindt het positief dat er een debat wordt gevoerd over het toetsen van wetten aan de grondwet (nu bestaat er nog een verbod op zulke 'constitutionele toetsing', maar het kabinet wil dat veranderen). Volgens de Raad kan de juridische betekenis van de grondwet hierdoor worden vergroot.
Maar De Graaf benadrukt dat het debat niet moet worden beperkt tot de juridische aspecten van de grondwet, maar dat ook de maatschappelijke functie meer aandacht verdient. Hij wijst daarbij onder meer op de veranderingen op het gebied van klimaat.
'Sterke rechtsstatelijke cultuur'
In het verslag staat verder dat regering en parlement prioriteit moeten geven aan een "sterke, gedragen en uitgedragen rechtsstatelijke cultuur". De Raad vindt dat "institutionele spelers" zorgvuldig en met respect met die cultuur moeten omgaan, maar dat ook burgers er aandacht voor moeten hebben.
De Raad van State onderstreept dat goed burgerschapsonderwijs toekomstige generaties kan leren de rechtsstaat te begrijpen en waarderen.